9 TIPS VOOR DE PERFECTE KAASPLANK
Wie denkt dat een kaasplank samenstellen eenvoudig is heeft het mis. Het maken van de perfecte kaasplank komt namelijk heel nauw. Welke kazen horen er thuis op een typisch Franse kaasplank voor na het eten? Hoe ziet de ideale borrelplank eruit? Hoe serveer je de kazen en wat drink je erbij? WMF legt uit. Met deze 9 tips weet je voor altijd hoe je een serieuze kaasplank samenstelt.
De kunst bij het samenstellen van de perfecte kaasplank is het zoeken van de juiste balans. Laat je adviseren door je kaasboer of kies zelf en lees snel deze 9 tips over hoe je de perfecte kaasplank samenstelt.
TIP 1:
Kies 4 of 5 verschillende kazen. Meer is niet echt nodig. Voor een goede mix van smaken is het belangrijk dat je uit iedere categorie één kaas kiest. Er zijn geitenkazen, harde/half harde kazen, witschimmelkazen, blauwe kazen en roodschimmelkazen.
Categorie 1: Geiten- of schapenkaas
Een naturel stuk zachte geitenkaas doet het altijd goed op de kaasplank, vanwege de frisheid en het kleine zuurtje dat erin zit. Mocht je een keer iets anders willen proberen dan kun je ook voor een harde schapenkaas kiezen.
Categorie 2: Witschimmelkaas
Dit zijn kazen met een volle, romige structuur en een wit, donzig schimmellaagje. Bekenden in deze categorie zijn brie en camembert. Brie is er overigens in verschillende soorten: de populaire brie de Meaux is mild en romig, de brie de Melun is wat pittiger en robuuster. Liever iets originelers serveren? Ga dan voor de Chaource, een rond kaasje met een nootachtige smaak die qua structuur superzacht is. Of probeer een Brin de paille, een romige en lichtpittige kaas uit Frankrijk, of een rijpe, lichtzoete Vacherin Mont d’Or. Deze smeuïge koemelkkaas wordt naarmate hij langer rijpt zelfs geheel vloeibaar.
Categorie 3: Half harde en harde kaas
Er zijn tal van half harde en harde kazen. Sommigen zijn mild van smaak en andere soorten juist weer wat pittiger. We kennen natuurlijk allemaal de pittige Old Amsterdam, met korreltjes zout erin. Een populaire milde, half harde kaas is de Zwitserse Emmenthaler. Gruyere lijkt erop, maar heeft net wat meer pit. Of de Comté. Dat is een wat zwaardere harde kaas, met een diepe smaak. Maar probeer ook eens de Spaanse kaas Manchego, een harde kaas uit Spanje, die naarmate hij rijpt steeds complexer wordt. Of de Cheddar, ook een hele smaakvolle half harde brokkelkaas.
Categorie 4: Rode korstkaas
De bekendste voorbeelden van een rode korstkaas zijn Port salut en Chaumes: beiden mild en romig, met een roodoranje korst. Het is een prima beginnerskaasje. Wil je liever een iets pittigere kaas, kies dan voor een Morbier of een Epoisses, die zo heerlijk uitloopt zodra je hem op de plank legt. Hou je van stinkkazen? Kies dan voor de karakteristieke Pont-l’Évêque of een pittige Munster.
Categorie 5: Blauwe kaas
Blauwe aderkazen hebben stuk voor stuk een hele intense smaak. Een klassieker uit deze familie is natuurlijk de Gorgonzola: zacht, romig en boterachtige blauwe kaas. Een andere beroemde soort is de Roquefort, een stevige, sappige en lichtzoute blauwaderkaas uit Frankrijk van schapenmelk. Bleu d’Auvergne lijkt er een beetje op, maar is net wat romiger omdat deze wordt gemaakt van koemelk. Liever een iets mildere variant? Kies dan voor een Gormas. Dat is een blauwe kaas van laagjes mascarpone en gorgonzola.
TIP 2: KAMERTEMPERATUUR
Haal de kaas een half uurtje van tevoren uit de koelkast, zo komen vooral de zachte kaasjes beter tot hun recht. Op kamertemperatuur zijn de meeste kazen een stuk beter op smaak. Eerder is géén goed idee, want dan worden de kazen al snel zweterig en minder ferm.
TIP 3: HOUT
Gebruik bij voorkeur een houten plank voor het opdienen van je kaas, daarop kun je de harde kazen makkelijker aansnijden. Zorg dat er bij iedere kaas een kaasmes ligt, een paar met en een paar zonder kartels. Die zonder zijn voor de harde kazen. Wil je het echt helemaal perfect doen? Leg de kazen dan in de juiste volgorde: van zacht en mild naar pittig en sterk. Maak je een kaasplank voor een dessert en niet voor de borrel: dan hoor je de kazen in diezelfde volgorde op te eten. Let op: Een kaasplateau wordt in Frankrijk voor het zoete dessert geserveerd, niet erna.
TIP 4: ZOET
Serveer altijd iets zoets bij de kazen. Druiven zijn altijd lekker erbij, maar ook een schaaltje vijgenjam of -compote, een gelei van kweepeer, honing of appelstroop doen het altijd goed op een plank. Het zoete verzacht de ziltige smaak van vrijwel iedere kaas. Overdrijf het niet, want dan verdwijnt de kaassmaak naar de achtergrond. Ook vijgenbrood smaakt goddelijk bij de meeste kazen. Minder standaard, maar ook goed te combineren met kaas: granaatappelpitten, meloen en aardbeien of gedroogd fruit; kies dan voor vijgen, abrikozen en pruimen.
TIP 5: HARTIG
Wil je meer dan alleen kaas op je plank? Kies dan voor één of twee hartige dingen. Denk aan olijven of zongedroogde tomaten, of een bakje mosterd om oudere kazen in te dippen. Ook vlees kan erbij op de plank. Heerlijk is natuurlijk een beetje Prosciutto of Serranoham, maar dunne plakjes truffelsalami of een gedroogde worst doen het ook altijd goed.
TIP 6: NOTEN
Voor de extra biteop de plank mogen noten niet ontbreken. Pecannoten zijn van nature een beetje zoet en combineren daarom altijd goed met kaas, terwijl cashewnoten de smaak van blauwe kazen bijvoorbeeld versterken. Walnoten daarentegen combineren vanwege hun aardse smaak juist weer heel goed met een wat hardere en oudere kaas en ze passen ook perfect bij geitenkaas.
TIP 7: BROOD EN TOAST
Een combi van vers stokbrood en toastjes zijn top. Er zijn tig soorten en varianten, kies daarom gewoon voor wat jij het lekkerst vindt: een naturel toastje, eentje met zeezout, oregano of sesam. Vermijd alleen varianten met ui of knoflook. Die zijn qua smaak te overheersend en zorgen ervoor dat je de kaas niet goed meer proeft. De wat zachtere kazen zijn lekker op dungesneden plakjes stokbrood. Zuurdesem, met een noot of olijf erin of gewoon wit. Zorg wel dat je geen kleine bammetjes maakt: de kaas speelt de hoofdrol.
TIP 9: DRINKEN
Bij een kaasplank hoort witte wijn. Vooral als er geitenkazen bijzitten. Wat veel mensen niet weten is dat bijna alle rode wijn de kaasaroma’s overstemt. Als je toch per se rood wilt drinken, kies dan voor een hele lichte rode wijn, zoals een rode Loire-wijn of een Beaujolais. Witte wijnen die goed passen bij kaas zijn: Sauvignon-blanc, Sancerre, Chardonnay of Gewurztraminer (als je veel pittige kaasjes hebt). En roquefort is weer erg lekker met een zoete witte dessertwijn, zoals sauternes. Ook perfect, vooral bij blauw: een gekoelde sherry met een lichte notensmaak.
NB: Kies je toch voor een rode wijn, bedenk dan goed dat rode wijn lucht nodig heeft om te ademen. Vooral de wat vollere, zwaardere wijn dient voldoende te worden gedraaid om het aroma tot zijn recht te laten komen. Een decanteerkaraf biedt uitkomst. Maar ook witte wijnen zoals Chardonnay en Riesling zijn perfect om uit te schenken uit deze mooie wijn-/decanteerkaraf van WMF. De karaf heeft een capaciteit van 1,5 liter, een hoogte van 24 cm en kan in de vaatwasser worden gereinigd.
TIP 10: BEWAREN
Tot slot: is er kaas over? Wikkel de overgebleven kazen weer in hun vetvrije papier en stop ze samen in een slordig dichtgedraaide plastic zak terug in de ijskast. Zo’n zak zorgt voor een perfect klimaat: de kazen blijven een klein beetje vochtig terwijl de licht openstaande zak wel ‘ademt’. Liever dus niet in een hermetisch afgesloten vershoudbakje, want dan komt er sneller schimmel op de kazen.